بلوک هبلکس چیست؟ مزایا، کاربردها و دلایل محبوبیت 1404
بلوک هبلکس (AAC) | قیمت، مزایا، معایب و کاربرد در ساختمان‌سازی
در دنیای رو به پیشرفت صنعت ساختمان، مصالح جدیدی به طور مداوم معرفی می‌شوند که هدف آن‌ها بهبود کیفیت، سرعت و ایمنی در ساخت‌وساز است. یکی از این مصالح که به سرعت جای خود را در پروژه‌های ساختمانی باز کرده، بلوک هبلکس است. هبلکس که با نام‌های دیگری چون بلوک AAC یا بتن هوادار اتوکلاوی نیز شناخته می‌شود، به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود به انتخابی محبوب برای دیوارچینی تبدیل شده است. اما بلوک هبلکس دقیقاً چیست و چرا تا این حد مورد توجه قرار گرفته است؟ در این مقاله به بررسی جامع این نوع بلوک، از ترکیب و تولید گرفته تا مزایا، معایب، کاربردها و نحوه خرید آن می‌پردازیم.
بلوک هبلکس چیست؟ ترکیب و فرآیند تولید
| ویژگی | مشخصات |
|---|---|
| نام محصول | بلوک هبلکس (بلوک سبک هوادار اتوکلاو شده) |
| ترکیبات اصلی | ماسه سیلیسی، آهک، سیمان، پودر آلومینیوم، آب |
| وزن مخصوص (kg/m³) | 400 تا 800 (بسیار سبک) |
| ضریب انتقال حرارت (W/mK) | حدود 0.12 تا 0.16 (عایق حرارتی بسیار خوب) |
| مقاومت فشاری (kg/cm²) | 30 تا 50 |
| ابعاد رایج | 60×25×10 تا 60×25×20 سانتی‌متر |
| مقاومت در برابر آتش | بسیار بالا (تا 4 ساعت مقاومت در دمای 1200 درجه سانتی‌گراد) |
| عایق صوتی | خوب (کاهش صدای حدود 40 دسی‌بل) |
| قابلیت برش و شکل‌دهی | آسان با اره دستی یا برقی |
| ملات مورد نیاز | چسب مخصوص یا ملات نازک |
| کاربردها | دیوارهای خارجی و داخلی، تیغه‌های غیرباربر، عایق‌سازی حرارتی و صوتی |
| مزایا | سبک‌سازی سازه، کاهش مصرف انرژی، افزایش سرعت اجرا، کاهش ضایعات، بهبود ایمنی در برابر زلزله |
| معایب | قیمت اولیه نسبتاً بالا، نیاز به چسب مخصوص، حساس به رطوبت در انبارداری بدون پوشش |
بلوک هبلکس از ترکیب مواد اولیه مشخصی شامل ماسه سیلیسی، آهک، سیمان، پودر آلومینیوم و آب ساخته می‌شود. فرآیند تولید این بلوک با روش‌های سنتی متفاوت است. پس از ترکیب دقیق مواد اولیه، مخلوط در قالب‌ها ریخته می‌شود و با افزودن پودر آلومینیوم، واکنشی شیمیایی رخ می‌دهد که باعث تولید گاز هیدروژن و ایجاد حباب‌های ریز هوا در خمیر بلوک می‌شود. این تخلخل اولیه منجر به افزایش حجم مواد تا حدود دو برابر می‌شود. سپس قالب‌ها برای سخت شدن به دستگاه‌های اتوکلاو منتقل می‌شوند.
در دستگاه اتوکلاو، بلوک‌ها تحت دمای بالا (حدود ۲۰۰ درجه سانتی‌گراد) و فشار بالا (حدود ۱۲ اتمسفر) قرار می‌گیرند. این فرآیند پخت در بخار تحت فشار، بافت متخلخل و نهایی هبلکس را ایجاد می‌کند و باعث کسب مقاومت مناسب در عین حفظ وزن پایین می‌شود. وجود این حباب‌های هوا در ساختار بلوک عامل اصلی بسیاری از ویژگی‌های مثبت آن است.
ابعاد و وزن بلوک هبلکس
یکی از دلایل اصلی محبوبیت بلوک هبلکس، وزن پایین و ابعاد بزرگ آن در مقایسه با مصالح سنتی مانند آجر یا بلوک سیمانی است. وزن مخصوص بلوک هبلکس معمولاً بین ۴۰۰ تا ۸۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب قرار دارد که بسیار کمتر از بلوک‌های سیمانی است. این سبکی، حمل و نقل و جابجایی بلوک هبلکس را آسان‌تر کرده و مهم‌تر از آن، باعث کاهش قابل توجه بار مرده ساختمان می‌شود که مقاومت سازه را در برابر زلزله افزایش می‌دهد.
از نظر ابعاد، بلوک هبلکس معمولاً دارای طول ۶۰ سانتی‌متر و ارتفاع ۲۵ سانتی‌متر است. ضخامت این بلوک‌ها متغیر بوده و در اندازه‌های رایج مانند ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۵ و ۲۰ سانتی‌متر تولید می‌شود. ابعاد بزرگ‌تر بلوک به این معنی است که برای ساخت یک متر مربع دیوار به تعداد بلوک کمتری نیاز است و این مسئله سرعت اجرای پروژه را به طرز چشمگیری بالا میبرد. همچنین امکان تولیدهبلکس در ابعاد سفارشی نیز وجود دارد.
نحوه بسته بندی بلوک هبلکس در ارسال
| نوع بسته‌بندی | توضیحات | مزایا | معایب |
|---|---|---|---|
| پالت + تسمه فلزی یا پلاستیکی | بلوک‌ها بر روی پالت چوبی یا پلاستیکی چیده شده و با تسمه محکم می‌شوند. | حمل‌ونقل آسان، کمترین آسیب، مناسب برای پروژه‌های بزرگ | هزینه بسته‌بندی و پالت بیشتر است |
| پالت + شیرینک (Shrink) | علاوه بر تسمه‌کشی، کل پالت با نایلون ضخیم بسته‌بندی می‌شود. | محافظت بیشتر در برابر رطوبت و گردوغبار | هزینه بالا، دشواری در بازیافت پلاستیک |
| پالت + استریچ فیلم | دور پالت با نایلون نازک و کششی پیچیده می‌شود. | سبک‌تر از شیرینک، محافظت نسبی در برابر گردوغبار | محافظت کمتر نسبت به شیرینک |
| فله‌ای (بدون پالت) | بلوک‌ها به‌صورت آزاد در کامیون یا محل پروژه تخلیه می‌شوند. | ارزان‌ترین نوع بسته‌بندی | آسیب‌پذیری بالا، دشواری در جابه‌جایی و انبار |
در پروژه‌های صنعتی و عمرانی بزرگ، بسته‌بندی پالتی توصیه می‌شود تا آسیب فیزیکی به بلوک‌ها به حداقل برسد.
در پروژه‌های کوچک یا محدودیت بودجه، بسته‌بندی فله‌ای انتخاب اقتصادی‌تری است اما به دقت در حمل نیاز دارد.
قیمت بلوک هبلکس 1404
| برند | ضخامت‌های موجود (سانتی‌متر) | نوع بسته‌بندی | قیمت هر مترمکعب (تومان) | قیمت هر عدد بلوک (تومان) | ظرفیت هر پالت (مترمکعب) |
|---|---|---|---|---|---|
| شیشه اردکان | ۸، ۱۰، ۱۵، ۲۰، ۲۵، ۳۰ | پالت (تسمه)، شرینک، استریچر | ۱,۸۵۰,۰۰۰ | ۱۱,۰۰۰ – ۴۴,۰۰۰ | ۲.۱۶ |
| سیپورکس | ۸، ۱۰، ۱۵، ۲۰ | پالت (تسمه) | ۱,۳۵۰,۰۰۰ | ۱۳,۰۰۰ – ۳۳,۰۰۰ | ۲.۱۶ |
| خاک چینی مرند | ۷.۵، ۱۰، ۱۲، ۱۵، ۱۷.۵، ۲۰، ۲۵ | پالت (تسمه)، استریچر | ۱,۰۳۰,۰۰۰ | ۱۰,۰۰۰ – ۳۵,۰۰۰ | ۱.۸ |
| پرین – کام و زبانه | ۱۵، ۱۷.۵، ۲۰ | پالت (تسمه) | ۱,۵۰۵,۰۰۰ | ۹,۰۰۰ – ۳۵,۰۰۰ | ۱.۶۸ – ۲.۱۶ |
| رضوی | ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۵، ۲۰، ۲۵، ۳۰ | پالت (تسمه) | ۱,۵۶۰,۰۰۰ | ۱۳,۰۰۰ – ۴۹,۰۰۰ | ۱.۸ – ۲.۲۵ |
| ایساتیس یزد | ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۵، ۲۰ | فله، پالت (تسمه) | – | ۱۰,۰۰۰ – ۲۵,۰۰۰ | ۲.۴ |
| سازه آراد اردکان | ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۵، ۱۷، ۲۰ | پالت (تسمه) | ۱,۴۸۰,۰۰۰ | ۱۱,۰۰۰ – ۳۵,۰۰۰ | ۲.۱۶ |
هنگام بررسی استفاده از هر مصالحی، قیمت یکی از عوامل تعیین‌کننده است. قیمت بلوک هبلکس تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله قیمت مواد اولیه، کیفیت تولید، ابعاد، برند کارخانه تولیدکننده و هزینه‌های حمل و نقل تعیین می‌شود. ممکن است قیمت اولیه هر عدد یا هر متر مکعب هبلکس نسبت به بلوک‌های سیمانی سنتی بیشتر باشد.
با این حال، برای ارزیابی دقیق توجیه اقتصادی استفاده از هبلکس، باید به هزینه‌های کلی پروژه نگاه کرد. وزن سبک بلوک هبلکس هزینه‌های حمل و نقل را کاهش می‌دهد. ابعاد بزرگ و سهولت کار با آن، سرعت اجرا را بالا برده و در نتیجه هزینه‌های دستمزد نیروی کار را کاهش می‌دهد. همچنین، استفاده از چسب مخصوص بلوک هبلکس به جای ملات سنتی، میزان مصرف ملات را به شدت کم می‌کند.
علاوه بر این‌ها، ویژگی‌های عایق حرارتی هبلکس نیاز به عایق‌کاری مجزا را کاهش داده و در هزینه‌های گرمایش و سرمایش ساختمان در دراز مدت صرفه‌جویی می‌کند. سطح صاف هبلکس نیز می‌تواند نیاز به لایه ضخیم گچ و خاک در مرحله نازک‌کاری را از بین ببرد. بنابراین، در مجموع، استفاده از هبلکس اغلب منجر به کاهش هزینه‌های نهایی ساخت‌وساز می‌شود.
پیشنهادی: هزینه دیوار چینی 1404+ جدول قیمت
بلوک هبلکس در مقایسه با بلوک سیمانی و بلوک سفالی
مقایسه بلوک هبلکس با بلوک‌های سیمانی و سفالی رایج، مزایا و تفاوت‌های کلیدی آن را آشکار می‌سازد:
| مصالح ساختمانی | وزن مخصوص (kg/m³) | عایق حرارتی و صوتی | مقاومت فشاری (kg/cm²) | سرعت اجرا | توضیحات |
|---|---|---|---|---|---|
| بلوک هبلکس (AAC) | 400 – 800 | بسیار خوب (عایق بالا) | 30 – 50 | بسیار بالا | سبک، مقاوم در برابر آتش، نیاز به ملات کمتر |
| بلوک سفالی | 800 – 1100 | خوب | 25 – 50 | بالا | عایق خوب، شکننده‌تر از هبلکس |
| بلوک سیمانی | 1800 – 2200 | متوسط | 60 – 120 | متوسط | مقاوم، سنگین، نیاز به نیروی زیاد |
| آجر لفتون | 1700 – 1900 | ضعیف | 100 – 200 | پایین | مناسب دیوار چینی داخلی، مقاومت بالا |
| آجر گری | 1800 – 2000 | ضعیف | 60 – 150 | پایین | سنگین، مناسب دیوارهای باربر |
- وزن: هبلکس به طور قابل توجهی از هر دو نوع بلوک سیمانی (چه سبک و چه سنگین) و بلوک سفالی سبک‌تر است.
- ابعاد و سرعت اجرا: بلوک هبلکس ابعاد بزرگ‌تری دارد که منجر به سرعت دیوارچینی بسیار بالاتر می‌شود.
- ملات مصرفی: دیوارچینی با بلوک هبلکس به جای ملات ماسه سیمان سنتی، از چسب مخصوص با ضخامت کم استفاده می‌کند که میزان مصرف و هزینه‌ها را کاهش می‌دهد.
- عایق‌بندی: هبلکس به دلیل ساختار متخلخل خود، عایق حرارتی و صوتی بسیار بهتری نسبت به بلوک‌های سیمانی و سفالی ارائه می‌دهد.
- نصب تأسیسات: شیارزنی و نصب لوله‌ها و سیم‌ها در هبلکس به راحتی انجام می‌شود.
- مقاومت در برابر آتش: بلوک هبلکس مقاومت بالایی در برابر حریق دارد.
- مقاومت فشاری: هبلکس مقاومت فشاری کمتری نسبت به بلوک‌های سیمانی سنگین دارد و عمدتاً برای دیوارهای غیرباربر استفاده می‌شود.
نحوه خرید بلوک هبلکس: نکات مهم برای انتخابی مطمئن
برای خرید بلوک هبلکس با کیفیت و مناسب، توجه به چند نکته ضروری است:
- کیفیت تولید: به دنبال بلوک‌هایی باشید که کیفیت ساخت بالایی داشته باشند. بلوک با کیفیت دارای رنگ یکنواخت، گوشه‌های سالم و قائم، و فاقد ترک‌های عمیق است. وزن بلوک نیز باید با استانداردهای مربوط به چگالی هبلکس همخوانی داشته باشد.
- تخلخل (اتوکلاو شده): مطمئن شوید که بلوک‌ها به روش اتوکلاو تولید شده و دارای تخلخل مناسب هستند، زیرا این ویژگی عامل اصلی عایق‌بندی و سبکی بلوک هبلکس است.
- ابعاد مناسب: ابعاد بلوک هبلکس را متناسب با نوع دیوار (داخلی، خارجی) و نیازهای طراحی ساختمان انتخاب کنید.
- خرید چسب مخصوص: حتماً چسب مخصوص بلوک هبلکس را نیز تهیه کنید. بهتر است چسب را از همان تولیدکننده بلوک هبلکس خریداری کنید تا سازگاری بیشتری داشته باشند.
- تأمین کننده معتبر: هبلکس را از تولیدکنندگان یا عرضه کنندگان معتبر خریداری کنید تا از کیفیت محصول اطمینان حاصل کرده و همچنین مشاوره لازم را دریافت کنید.
- محاسبه میزان نیاز: قبل از خرید، مقدار دقیق بلوک مورد نیاز را بر اساس مساحت دیوارها و ابعاد بلوک انتخابی محاسبه کنید.
- هزینه حمل: هزینه حمل و نقل هبلکس تا محل پروژه را نیز در نظر بگیرید. خرید از کارخانه‌های نزدیک‌تر می‌تواند این هزینه را کاهش دهد.
مزایای بلوک هبلکس: چرا این بلوک انتخابی هوشمندانه است؟
استفاده از بلوک هبلکس در ساختمان‌سازی مزایای متعددی دارد که آن را به گزینه‌ای جذاب تبدیل کرده است:
- سبکی: کاهش بار مرده ساختمان، افزایش مقاومت در برابر زلزله، حمل و نقل و اجرای آسان‌تر.
- عایق حرارتی: صرفه‌جویی قابل توجه در هزینه‌های گرمایش و سرمایش ساختمان با جلوگیری از اتلاف انرژی.
- عایق صوتی: ایجاد آرامش و حفظ حریم خصوصی در فضاهای داخلی با کاهش انتقال صدا.
- مقاومت در برابر آتش: مقاومت بالا در دماهای بسیار زیاد و برای ساعت‌ها، افزایش ایمنی در برابر حریق.
- سهولت و سرعت اجرا: ابعاد بزرگ، وزن کم و استفاده از چسب مخصوص، سرعت دیوارچینی را چند برابر می‌کند.
- انعطاف‌پذیری در طراحی: سهولت برش‌کاری و شکل‌دهی، امکان استفاده در بخش‌های منحنی ساختمان.
- کاهش ضایعات: برش‌کاری آسان و دقیق باعث کاهش چشمگیر ضایعات می‌شود.
- نصب آسان تأسیسات: امکان شیارزنی راحت برای عبور لوله‌ها و سیم‌کشی.
- مقاومت در برابر رطوبت و آفات: مقاوم در برابر جذب آب، پوسیدگی، کپک‌زدگی و حمله حشرات.
- سازگاری با محیط زیست: ضایعات کم و فرآیند تولید نسبتاً پاک‌تر.
معایب بلوک هبلکس: محدودیت‌ها و چالش‌ها
مانند هر مصالح دیگری، هبلکس نیز دارای محدودیت‌هایی است:
- مقاومت فشاری کم: اصلی‌ترین محدودیت هبلکس این است که مقاومت فشاری آن به اندازه‌ای نیست که بتوان از آن به عنوان دیوارهای باربر اصلی استفاده کرد. کاربرد آن محدود به دیوارهای غیرباربر است
- نیاز به اتصالات وال پست: برای اطمینان از پایداری دیوارهای غیرباربر ساخته شده با بلوک هبلکس در برابر نیروهای جانبی (مانند زلزله)، استفاده از سیستم وال پست و اتصالات مناسب برای اتصال دیوار به سازه اصلی ضروری است. (البته نیاز به اجرا میلگرد بستر نیست)
- حساسیت در حمل و نگهداری: هبلکس با وجود مقاومت کلی، می‌تواند در برابر ضربه و جابجایی نامناسب آسیب‌پذیر باشد و نیاز به استفاده از پالت و پوشش مناسب در حمل و انبارداری دارد
- نیاز به خیس کردن: دیوارهای ساخته شده با این بلوک سبک پس از اتمام کار باید به طور کامل خیس شوند تا استحکام لازم را کسب کنند.
اجرای وال پست و بلوک هبلکس
همانطور که اشاره شد، به دلیل عدم استفاده از بلوک هبلکس به عنوان دیوار باربر، اتصال مناسب آن به سازه اصلی (ستون‌ها، تیرها، دیوارهای باربر مجاور) از اهمیت بالایی برخوردار است. سیستم وال پست (نگهدارنده دیوار) برای همین منظور طراحی می‌شود. در اجرای این بلوک از اتصالات گالوانیزه خاصی برای این منظور استفاده می‌شود:
- بست تخت: این بست‌ها برای اتصال دو بلوک مجاور در یک رج استفاده می‌شوند و از ورق فولاد گالوانیزه ساخته شده‌اند که توسط میخ یا پیچ به دو بلوک متصل می‌شوند.
- بست رادیکالی (بست هبلکسی): این بست‌ها برای اتصال دیوار بلوک هبلکس به ستون‌ها یا دیوارهای برشی مجاور به کار می‌روند. بخش صاف آن روی بلوک قرار گرفته و بخش خم شده (باله) به سازه اصلی پیچ و رولپلاک می‌شود. این بست‌ها نقش مهمی در درگیری دیوار با قاب سازه‌ای ایفا می‌کنند.
طراحی و اجرای صحیح سیستم وال پست متناسب با نقشه سازه و تعداد طبقات، اطمینان از پایداری دیوار بلوک هبلکس را در برابر بارهای جانبی تضمین می‌کند.
بلوک هبلکس به عنوان عایق صدا
یکی از مزایای برجسته این نوع بلوک سبک، خاصیت عایق صوتی آن است. ساختار متخلخل و وجود حباب‌های هوا در این بلوک، باعث جذب و کاهش انتقال امواج صوتی می‌شود. بر اساس تست‌های انجام شده، بلوک هبلکس قادر است صوت را بین ۴۵ تا ۵۰ دسی‌بل کاهش دهد. این میزان عایق‌بندی در مقایسه با بسیاری از مصالح دیگر، بسیار قابل توجه است.
استفاده از این بلوک برای دیوارهای داخلی و خارجی، به ویژه در ساختمان‌های مسکونی، اداری یا در مناطق پر سر و صدا، به حفظ آرامش و حریم خصوصی ساکنین کمک شایانی می‌کند. این ویژگی باعث می‌شود که در بسیاری موارد، نیاز به اجرای لایه‌های عایق صوتی اضافی کاهش یافته یا از بین برود، که خود به کاهش هزینه‌ها و سرعت اجرا کمک می‌کند.
بلوک هبلکس در برابر حریق
ایمنی در برابر آتش‌سوزی یکی از مهم‌ترین ملاحظات در ساختمان‌سازی است.این بلوک به دلیل ترکیب مواد اولیه غیرآلی خود، مقاومت بسیار بالایی در برابر حرارت و آتش دارد. این بلوک‌ها می‌توانند دماهایی تا ۱۶۰۰ درجه سانتی‌گراد را تحمل کنند و بسته به ضخامت دیوار، قادرند بین ۲ تا ۶ ساعت در برابر گسترش آتش مقاومت نشان دهند . این ویژگی، این بلوک را به گزینه‌ای ایمن برای استفاده در انواع ساختمان‌ها، از جمله ساختمان‌های عمومی و بلند مرتبه، تبدیل می‌کند. خاصیت ضدحریق بودن بلوک هبلکس، در کنار سایر مزایا، به افزایش ایمنی کلی سازه کمک می‌کند.
«بلوک‌های دیواری داخلی AAC عملکرد خوبی در عایق حرارتی، عایق صوتی، مقاومت در برابر آتش و ضد رطوبت دارند. به‌عنوان مثال، دیوارهای AAC با ضخامت 100 میلی‌متر و پوشش دو طرفه، عایق صوتی متوسطی در حدود 40.8 دسی‌بل فراهم می‌کنند.»
منبع: Ecotrend Materials
جمع‌بندی
هبلکس به عنوان یک مصالح نوین و کارآمد، مزایای قابل توجهی از جمله سبکی، عایق‌بندی عالی (حرارتی، صوتی، رطوبتی)، سرعت و سهولت اجرا، مقاومت در برابر آتش و آفات، و سازگاری با محیط زیست را ارائه می‌دهد. با وجود محدودیت‌هایی مانند عدم قابلیت استفاده در دیوارهای باربر و نیاز به سیستم وال پست و اتصالات خاص،این بلوک با توجه به صرفه‌جویی در هزینه‌های کلی و افزایش کیفیت ساخت‌وساز، انتخابی هوشمندانه برای دیوارهای غیرباربر در پروژه‌های مختلف محسوب می‌شود. با در نظر گرفتن نکات مهم در خرید و اجرای صحیح بلوک هبلکس و سیستم‌های جانبی آن، می‌توان از تمامی مزایای این مصالح مدرن بهره‌مند شد.
